Charakterystyka stawu barkowego
ANATOMIA
Trzy kości tworzą część barku
1. Obojczyk (obojczyk) znajduje się z przodu. Służy jako podpórka, pomagając w zawieszeniu obręczy barkowej. Tworzy wyrostkiem barkowym łopatki połączenie barkowo-obojczykowe. Ruch w tym stawie polega głównie na rotacji barku, unoszenie i translacja z ruchami ramienia po klatce piersiowej.
2. Kość ramienia. Głowa kości ramiennej tworzy staw ramienny, który jest z punktu widzenia swojej budowy niestabilny i zwartość zapewniają mu ścięgna, więzadła i struktury torebkowe.
3. Łopatka, znajduje się z tyłu klatki piersiowej. Tworzy staw barkowy oraz funkcjonalne połączenie z żebrami (klatką piersiową). Nie jest to tradycyjny stawu maziowy. Pomiędzy dwiema sąsiednimi, pokrytymi mięśniami strukturami następuje ruch ślizgowy. Od ruchomości- ślizgu w tym połączeniu zależy częściowa ruchomość stawu ramiennego.
Taka konfiguracja struktur anatomicznych w stawu barkowym umożliwia poruszanie się kończyny górnej w szerokiej gamie różnych ruchów. Ale aby do tego doszło potrzebne jest system tkanek miękkich, mięśniowo-powięziowy.
W stawie ramiennym rozróżniamy głęboką i powierzchowną grupę mięśni. Zaliczamy do nich:
– mięsień naramienny, pokrywająca ramię i nadająca mu kształt oraz stabilizujący staw ramienny.
– mięsień podłopatkowy , mięsień nadgrzebieniowy na górze oraz podgrzebieniowy i obły mniejszy za głową kości ramiennej. Ich ścięgniste kontynuacje tworzą funkcjonalne połączenie , zwany stożkiem rotatorów. Funkcje wszystkich czterech mięśni to stabilizacja głowy kości ramiennej i zapewnienie aktywnego ruchu rotacji zewnętrznej wewnętrznej, odwiedzenia.
– mięsień dwugłowy ramienia, który służy do zginania zarówno barku, jak i łokcia. Głowa długa mięśnia dwugłowego wychodzi od łopatki znajdującej się wewnątrz stawu ramiennego i przesuwa się przez rowek pomiędzy guzkami: mniejszymi i większym. Działanie na barku polega min. na uniesieniu ramienia do przodu.
Nie można pominąć niezwykle istotnych struktur dla stabilności samego stawu ramiennego. Należą do nich: torebka stawowa, więzadła, ścięgna, obrąbek stawowy oraz kaletki
Na poziomie stawu ramiennego powierzchnie stawowe są utrzymywane razem przez torebkę stawową, przymocowana do kości tworzących staw. Więzadła oraz ścięgna wchodzące w tej sytuacji do przestrzeni stawowej. Powierzchnie stawowe pokryte są chrząstką stawową i torebka tworzą jamę stawową. Podobnie jak większość torebek stawowych, składa się z dwóch dość odrębnych warstw. Warstwa zewnętrzna lub warstwa włóknista składa się z gęstej włóknistej tkanki łącznej. Głównym składnikiem warstwy włóknistej jest białko kolagenowe. W stanie żywym kolagen jest miękki i elastyczny, ale nieelastyczny. Przeplatające się ułożenie włókien kolagenowych w warstwie włóknistej kapsułek zapewnia minimalną „elastyczność.” Najwyraźniej, gdy ten typ tkanki łącznej jest unieruchomiony przez dłuższy czas, włókna kolagenowe ulegają zmianie lub unieruchomieniu, a elastyczność zostaje utracona. Na przykład włóknista torebka stawu ramiennego staje się sztywniejsza po unieruchomieniu i dochodzi do włókniejącego zaplenia torebki stawowej.
Wewnętrzna warstwa błony maziowej składa się z jednej do czterech warstw komórek maziowych zwaną błoną maziową, która wytwarza płyn stawowy. Służy on do „smarowania” stawu oraz odżywienie komórek chrząstki stawowej. Jeśli ilość płynu stawowego ulegnie zwiększeniu, mówimy o wysięku. Stanowi temu często towarzyszy zapalenie najbardziej wewnętrznej warstwy torebki, zwane zapaleniem błony maziowej.
Więzadła zapewniają główne wsparcie struktury stawu i kontrolują i ograniczając skrajne ruchy. Zanim dojdzie do zwichnięcia , więzadła muszą zostać rozerwane, a torebka pęknięta. Pacjenci z wiotkością więzadeł są narażeni na większe ryzyko zwichnięcia. Uogólnione wiotkość tkanki łącznej może być związane z problemami w syntezie i/ lub budowie kolagenu np. w zespole Marfana, Ehlersa -Danlosa. Efektem skrócenia i stwardnienia tych włókien może być zespół „zamrożonego barku”.
Cztery mięśnie stożka rotatorów i ich ścięgna, powiązane ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego i więzadła to główne struktury przyczyniające się do stabilności stawu barkowego. Inne mięśnie również przyczyniają się do stabilności stawu poprzez ustawienie łopatki, obojczyka lub poprzez bezpośrednie działanie na kość ramienną.
Obrąbek stawowy to okrągła struktura chrzęstna, która znajduje się na obrzeżu panewki. Służy do pogłębiania panewki stawu ramiennego. Obrąbek jest kluczowym elementem wpływającym na naturalną stabilność barku. Jest podobny do łąkotki w stawie kolanowym. Niestety obrąbek ma słabe zaopatrzenie naczyniowe i stąd słabą zdolność do samoistnego regeneracji.
Chrząstka stawowa pokrywająca powierzchnie stawowe zużywa się i staje się cieńsza, kości zbliżają się do siebie; mówimy o zwężeniu szpary stawowej oraz może temu towarzyszyć objawie zapalenia stawów.
Drugim stawem maziowym w obrębie obręczy barkowej jest staw barkowo-obojczykowy. Staw ten jest również otoczony torebką, która zapewnia mu stabilność. Dodatkowymi elementami , które go stabilizują są więzadła
Niezwykle ważnym elementem obręczy barkowej jest wyrostek barkowy. Znajduje się nad panewka stawu ramiennego i mieć różne kształty anatomiczne. Spełnia role amortyzacyjną dla stawu ale może doprowadzić poprzez swój kształt ryzyko uszkodzenia stożka rotatorów gdy działają niekorzystne siły zewnętrzne. Do końca nie ma pewności, czy morfologia powoduje problemy ze stożkiem rotatorów, czy też budowa samego stożka stwarza ryzyko jego uszkodzenia.
Kaletki to płaskie „poduszeczki” z niewielką ilość płynu. Umożliwiają wzajemne przesuwanie się, slizg różnych struktur względem siebie. Płynność poślizgu zapewnia kaletka podbarkowo- podnaramienna, która jest największą kaletką w stawie barkowym, często są zrośnięte z dwóch kaletek: podbarkowej i podnaramiennej, w jedną kaletkę. Rozciąga się także pod wyrostkiem barkowym i mięśniem naramiennym. Inna ważna kaletka jest kaletka podłopatkowa zapewniająca ruch ślizgowy pomiędzy ścięgnami, torebką i elementami kostnymi łopatki. Kiedy ilość płynu w kaletkach wzrasta, mówimy o wysięku; to jest często towarzyszy pogrubienie ściany kaletki, zwane zapaleniem kaletki. Zapalenie kaletki może rozwinąć się w odpowiedzi na inną patologię powodującą miejscowe podrażnienie. Może to być spowodowane zapaleniem ścięgna stożka rotatorów lub zapaleniem stawu ramiennego i/lub stawu barkowo-obojczykowego. Zapalenie kaletki może wystąpić samoistnie w rzadkich przypadkach, na przykład w przypadku miejscowego zakażenia samej struktury lub reakcji autoimmunologicznej.
Stabilność stawu barkowego nie jest spowodowana przede wszystkim wrodzoną stabilnością stawu ani mocną torebką stawową, ale stabilność wynika z otaczających mięśni, zwłaszcza mankietu mięśniowo-ścięgnistego i anatomicznych subtelności dołu panewkowego. Luźny, elastyczny układ torebki stawowej pozwala na dużą swobodę ruchu. Jednakże pewien stopień stabilności zostaje utracony. Zatem bark wydaje się być anatomicznie podatny na urazy, zwłaszcza przy jednoczesnym osłabieniu mięśni. Aby zrozumieć wzorce bólu barku, należy wziąć pod uwagę unerwienie stawu. Empiryczny aksjomat znany jako prawo Hiltona stwierdza, że nerwy unerwiające mięśnie poruszające stawem również unerwiają staw. Staw barkowy zaopatrywany jest przez gałęzie splotu ramiennego. Nerwy te obejmują nerwy pachowe, nadłopatkowe, promieniowe i boczne piersiowe. W szczególności gałąź stawowa nerwu pachowego zaopatruje dolny obszar torebki, gałąź stawowa nerwu nadłopatkowego unerwia torebkę górną i tylną, nerw piersiowy boczny zaopatruje przednią część górną, a część przednia zaopatruje gałąź stawowa wychodząca z pęczek tylny splotu ramiennego. Włókna nerwowe pochodzą głównie z korzeni rdzeniowych C5, C6 i C7. Najczęstsze źródła bólu barku są związane z urazami i/lub procesami zwyrodnieniowymi. Mogą istnieć inne źródła bólu, takie jak infekcja, nowotwory, wady wrodzone lub zaburzenia metaboliczne, ale są one mniej powszechne.
Zrozumienie anatomii funkcjonalnej i związanych z nią częstych źródeł urazów barku pozwala każdemu specjaliście na usystematyzowane podejście do leczenia oraz samemu pacjentowi zrozumienia jego problemu i podejmowaniu decyzji w sprawie leczenia. Nieprawidłowości obręczy barkowej, mające na celu wyjaśnienie nieprawidłowości w oparciu o związek przyczynowy, a nie samą patologię.
Co prowadzi do bólu barku (bólu stawu ramiennego)? Przyczyny bólu barku.
Możliwe przyczyny bólu barku są bardzo szerokie w swojej charakterystyce i szczegółach.
W zasadzie można jednak podzielić przyczyny bólu barku na 3 grupy:
1. Nieprawidłowości barku o charakterze typowo urazowym
2. Sytuacje o typie zwyrodnienia, które również mogą być połączeniem wieku i przeciążeń
3. Bóle barku, które są wynikiem schorzeń układowych, ogólnoustrojowych, emocji
Jak widać po tym zestawieniu bólu barku to problem interdyscyplinarny. Leczenie bólu obręczy barkowej w każdej z tych kategorii powinno wiązać się z odnalezieniem przyczyny i jeśli to możliwe nazwanie problemu dla lepszej komunikacji pomiędzy specjalistami. Dobry osteopata potrafi pokierować pacjenta zarówno w samodzielnym procesie leczenia jaki i skierować do innego specjalisty na pogłębiona diagnostykę lub inny rodzaj leczenia. Informacje dla pacjenta o rodzaju i przyczynie bólu barku (bólu stawu ramiennego) pozwalają również samemu pacjentowi na pełniejsze zrozumienia jego sytuacji.
Odnalezienie przyczyny to podjęcie odpowiednich działań leczniczych oraz odpowiedniej profilaktyki ewentualnych nawrotów dolegliwości. Aby zrozumieć te elementy należy podkreślić, że staw barkowy jest jednym z najbardziej ruchomych stawów w organizmie i ograniczenia jego funkcjonowania mogą mieć znaczący wpływ na codzienne funkcjonowanie. Aby ustalić pochodzenie jakiejkolwiek patologii, należy ją zrozumieć, poznać anatomię obręczy barkowej i powiązanych z nią struktur, ponieważ jest to mechanizm niezwykle złożony, ale zapewniający szeroki zakres ruchu przy jednoczesnym zachowaniu stabilności.
Ruchy stawu barkowego (ramiennego) reprezentują złożoną dynamiczną relację wielu współpracujących mięśni, powięzi, stabilizacyjnych więzadeł i stawów w sąsiednich okolicach. Stabilizatory statyczne i dynamiczne umożliwiają barkowi największy zakres ruchu spośród wszystkich stawów ciała oraz pozycjonują dłoń i łokieć w przestrzeni. Ten szeroki zakres ruchu daje możliwość zaangażowania się we wszystkie czynności dnia codziennego oraz uprawianie różnych form sportu i rekreacji. Niestety taki zakres ruchu, ze względu na mnogość struktur anatomicznych, nie jest pozbawiony ryzyka.
Budowa anatomiczna stawu barkowego (ramiennego), z dużą ruchomą głową kości ramiennej i stosunkowo niewielką powierzchnią panewki łopatki, w dużym stopniu opiera się, w całym zakresie ruchu, na stabilizatorach więzadłowych i mięśniowych. Jeśli którakolwiek z tych struktur ulegnie dysfunkcji w wyniku urazu, przeciążenia lub zużycia prowadzącego do zmian zwyrodnieniowych a nawet działania przewlekłego stresu może doprowadzić to do powstania objawów utrudniających a nawet uniemożliwiających funkcjonowanie.
Typowy scenariusz bólu barku na tle przeciążeniowym
Mięśnie wykonujące różnorodną pracę, stabilizującą, koncentryczną, ekscentryczną, więzadła, torebka stawowa, ścięgna w obrębie obręczy barkowej w wyniku działania siły są nadmiernie eksploatowane i dochodzi do ich zmęczenia. Normalne mechanizmy regulujące i kontrolujące ruch w stawie zostają zakłócone. Można zaobserwować, że głowa kości ramiennej nie może stworzyć przestrzeni pomiędzy nią a wyrostkiem barkowym podczas odwodzenia ramienia. Przestrzeń między guzkami a wyrostkiem barkowym zmniejsza się, a kaletka podbarkowo- podnaramienna zostaje skompresowana. Jest to traumatyczne i powoduje stan zapalny kaletki, który może rozprzestrzenić się na tkanki miękkie, mięśnie i powięź. Następnie pacjent unieruchamia staw poprzez obronne napięcie mięśni z powodu bólu mięśniowego, co może skutkować zespołem zamrożonego barku. A to już prosta droga do odczuć dyskomfortu, bólu i wyłączeniem funkcji stawu.
Jak wyglądają problemy bólu barku (stawu ramiennego)?
Najwięcej sytuacji bólowych prowokują nieprawidłowości o charakterze typowo urazowym: złamania, zwichnięcia, skręcenia lub ich kombinacje.
Złamania barku
Epizody urazowe obręczy barkowej mogą powodować zerwania lub naderwania ścięgien lub więzadeł barku, rany szarpane lub złamania kości. Obojczyk jest najczęściej łamaną kością w organizmie.
Złamania barku powstają najczęściej w wyniku bezpośredniego urazu, np. uderzenia kości w twardy przedmiot lub uderzenia takiego przedmiotu w kość. Złamania mogą powstać również pośrednio w wyniku przeniesienia sił z dystalnych odcinków kończyny górnej na ramię w wyniku upadku na wyciągniętą rękę lub łokieć. Złamanie kości można określić w badaniach obrazowych: RTG, TK, MRI, USG. Ciężkość urazu i przebieg złamania będą na ogół decydować o sposobie leczenia, czy to chirurgicznym z użyciem wewnętrznych materiałów stabilizujących, takich jak płytki, śruby lub pręty, czy zachowawczym prowadzonym przez dyplomowanego osteopatę, pozwalającym na samoistne zagojenie się złamania. W tej sytuacji należy rozważyć zastosowanie zaopatrzenia ortopedycznego zabezpieczającego kończynę przed powikłaniami. W związku z tym złamanie ma zawsze charakter traumatyczny i pojawia się w wyniku określonego zdarzenia. Rzadkim wyjątkiem jest sytuacja, w której występuje wcześniej istniejąca choroba prowadząca do odwapnienia i złamania np. osteoporoza, osteopenia lub zmiany nowotworowe, określana jako złamanie patologiczne.
Zwichnięcia barku
Najczęstszym urazem stawu barkowego jest zwichnięcie. Badanie pokazują, że do zwichnięcia stawu ramiennego dochodzi częściej niż w jakimkolwiek innym stawie. Jest to oczywiście związane z faktem, że bark ma szczególnie szeroki zakres ruchu, co predysponuje staw ramienny do zaburzeń stabilności. Zwichnięcie barku zwykle występuje, gdy ramię znajduje się w pozycji odwiedzionej, wtedy torebka stawowa jest najbardziej luźna. Kiedy głowa kości ramiennej zostanie dociśnięta do cienkiej dolnej części torebki, może wystąpić jej przemieszczenie. Pomimo wygojeniu się zwichnięcia, kolejne incydenty są możliwe, ale ich prawdopodobieństwo wystąpienia maleje, jeśli zapobiega się gwałtownemu, niespodziewanemu odwiedzeniu.
Jak definiuje się zwichnięcie barku?
Jest to całkowite oddzielenie powierzchni stawowych w wyniku działania siły zewnętrznej i pozostanie ich w tej pozycji nazywamy zwichnięciem. Glowa kości ramiennej nie znajduje się w panewce stawu, ale w masie tkanek miękkich otaczających staw. Zwichnięcie stawu barkowego często jest spowodowane urazem mechanicznym. Typowe zwichnięcie powstaje w stawie barkowym i stawie barkowo-obojczykowym. Czasem siła urazu może dotrzeć do stawu mostkowo-obojczykowego. Głowa kości ramiennej tworzącej staw ramienny może przemieszczać się najczęściej do przodu i do dołu, a czasami do tyłu. Rzadko zgłaszane są przypadki wewnątrz klatkowego zwichnięcia barku.
Siła potrzebna do spowodowania przemieszczenia powierzchni stawowych jest znaczna, ale każde kolejne przemieszczenie potrzebuje coraz mniejszej siły. Jeśli ta sytuacja powtarza się, określa się ją mianem nawykowego zwichnięcia barku. W przypadku częstych zwichnięć pacjent może nawet nieświadomie zwichnąć ramię we śnie. Może dojść do takiej sytuacji bez związku z jakimkolwiek urazem. Jest to rzadka sytuacja i może wynikać z wiotkości tkanek miękkich a nawet zaburzeń emocjonalnych. W takich sytuacjach wiotkość więzadeł można również przypisać problemom z produkcją kolagenu (zespół Marfana, Ehlersa Danlosa) lub przyczyna jest idiopatyczna, czyli o nieznanym pochodzeniu.
Kiedy dochodzi do częściowego przemieszczenia się powierzchni stawowych nazywamy to podwichnięciem stawu.
Skręcenia barku
Zanim bark będzie mógł się zwichnąć, dochodzi do naruszenia ciągłości więzadeł i torebki stawowej, czyli do skręcenia bez trwałego przemieszczenia powierzchni stawowych.
Skręcenie stawu ramiennego (barku) to jeden z najłagodniejszych urazów związanych z tą okolicą. Podczas skręcenia torebka stawowa i więzadła stawowe ulegają rozciągnięciu lub nawet częściowemu przerwaniu, ale nie dochodzi do całkowitego, trwałego przemieszczenia powierzchni stawowych. Dochodzi jedynie do urazu tkanek miękkich oraz bólu mięśniowego. Klasyfikacja skręceń obejmuje trzy stopnie, a najczęstszym rodzajem, z którym zgłaszają się pacjenci do centrum osteopatii, aby podjąć leczenie osteopatyczne, jest stopień pierwszy i drugi.
Klasyfikacja skręceń stawu ramiennego (skręceń barku)
Wyróżniamy trzy stopnie skręcenia stawu, ze względu na ilości i jakość uszkodzenia struktur tworzących staw ramienny:
Stopień 1. Skręcenie lekkie. Charakterystyczne objawy kliniczne to niewielki obrzęk oraz tkliwość w obrębie obręczy barkowej. Ponadto niewielkie zaburzenie ruchomości stawu, uszkodzone są jedynie pojedyncze włókna tkanek miękkich otaczających staw barkowy.
Stopień 2. Skręcenie o średnim stopniu. Obserwujemy pogłębienie objawów klinicznych właściwych dla skręcenia stopnia 1, a dodatkowo ruchomość stawu jest znacznie ograniczona. W tym typie uszkodzenia dochodzi do patologii wielu struktur łącznotkankowych i czasem mięśniowych.
Stopień 3. Skręcenie ciężkie. Pojawia się duża niestabilność stawu, silny ból oraz bardzo duża ilość płynu wewnątrzstawowego. Możemy zaobserwować przerwanie ciągłości więzadeł, torebki stawowej, ścięgien a nawet uszkodzenie mięśni.
Kiedy uszkodzenie pojawia się w obrąbku stawowym, miejscu, w którym torebka wchodzi w przednią część panewki, mówimy o uszkodzeniu Bankarta. Czasami, zamiast tylko oddzielenia chrząstki od kości, dochodzi do odwarstwienia obrąbka a fragment kości zostaje odłamany od przedniego dolnego brzegu panewki. Nazywa się to złamaniem Bankarta.
Zwichnięcie do przodu często powoduje wgniecenie na tylnej powierzchni głowy kości ramiennej, zwane zmianą Hilla-Sachsa. W rzeczywistości jest to złamanie uderzeniowe głowy kości ramiennej. Uszkodzenie to pojawia się, gdy górna część tylnej części głowy kości ramiennej uderza o przedni dolny brzeg panewki podczas zwichnięcia stawu.
Ponieważ obrąbek jest pozbawiony naczyń krwionośnych, urazy obrąbka zwykle bardzo ciężko się regenerują. Jeśli struktury okołostawowe nie zagoją się po pierwszym zwichnięciu, torebka i więzadła są patologicznie rozciągane lub uszkodzone i nie zapewniają barkowi stabilności, stwarzając ryzyko jego ponowne zwichnięcie przy niewielkim wysiłku. Tworzy się blizna, która osłabia strukturę. W takim przypadku może być konieczna operacja w celu przywrócenia pierwotnego napięcia więzadeł, torebki stawowej oraz samego obrąbka stawowego.
Ważnym problemem bólowym barku (stawu ramiennego) jest pourazowa niestabilność tego stawu.
Termin ten jest często używany do opisania wiotkości torebki i więzadeł barku, co prowadzi do niezdolności tych struktur do pewnego utrzymania stabilności stawu, ich wytrzymałości oraz możliwości wykonania fizjologicznego ruchu. Pacjenci skarżą się na poczucie niepewności podczas wykonywania niektórych ruchów oraz uczucie przeskakiwania ze słyszalną krepitacją w stawie.
Istnieje niewielka grupa osób, które mają wrodzona wiotkość stawową i mogą spontanicznie się podwichnąć lub zwichnąć staw ramienny przy minimalnych manewrach pozycyjnych.
W wyniku urazów sportowych często dochodzi do zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego, gdy dochodzi do uszkodzenia więzadeł lub torebki stawowej utrzymujących obojczyk w odpowiedniej relacji do łopatki i wyrostka barkowego. Najczęściej zdarza się to podczas upadków w trakcie uprawiania sportów kontaktowych. Typową sytuacją urazową jest upadek na zewnętrzną powierzchnię ramienia, czyli bok barku.
W niektórych przypadkach np. gdy dochodzi również do złamania obojczyka, zwichniecie w stawie ramiennym i/lub barkowo-obojczykowym powinno zostać zaopatrzone chirurgicznie. W sytuacji bezoperacyjnej może dojść do powikłań np. w postaci „objawu klawisza” lub deformacji stawu lub kształtu obojczyka i jego skrócenia. Po wygojeniu się sytuacji można włączyć leczenie osteopatyczne w miejscu uszkodzenia, ale co ważne nie ma przeciwskazań do pracy dyplomowanego osteopaty w okolicach sąsiednich dla ich zrównoważenia i przyspieszenia regeneracji.
Przykładowe urazy barku (urazy stawu ramiennego):
- Uszkodzenie stożka rotatorów,
- Uszkodzenie obrąbka panewki stawu ramiennego,
- Uraz głowa długiej ścięgna mięśnia dwugłowego,
- Zespół pourazowej cieśni podbarkowo- podnaramiennej,
- Zespół zamrożonego barku.
Jakie badania należy wykonać w celu ustalenia przyczyny bólu barku?
W zależności od przyczyny bólu barku jest dostępnych wiele metod, technik, sposobów diagnostyki. Na pewno należy wykonać badania obrazowe w postaci RTG, rezonansu magnetycznego MRI oraz USG. Badanie ultrasonograficzne jest w dzisiejszym podejściu terapeutyczno-diagnostycznym badaniem z wyboru. Jest ono proste, szybkie, skuteczne, umożliwiające badanie funkcjonalne i przynoszące istotne i niezbędne informacje do podjęcia leczenia zwłaszcza działań Dyplomowanego Osteopaty. W Centrum Medycyny Osteopatycznej rozpoczynamy wizytę od tego typu badania. Innymi ważnymi kwestiami są testy neurologiczne, ortopedyczne, osteopatyczne i funkcjonalne ruchy, które są niezbędnym elementem każdego badania. W sytuacji gdy informacje z badania manualnego rodzą wątpliwości, co do przyczyny bólu barku, kieruje się pacjenta na pogłębione badania do odpowiednich specjalistów aby wykluczyć i zróżnicować hipotetyczne sytuację powodujące ból stawu barkowego. Wśród bardzo specjalistycznych badań są badania EMG (elektromiografia) i ENG (elektroneurografia), które pozwalają na określenie uszkodzenia na poziomie mięśniowym lub neurologicznym. Objawy z tych układów pojawiają się często i dają duże dolegliwości bólowe w barkach w połączeniu z kręgosłupem szyjnym lub piersiowym. Stąd holistyczne podejście osteopaty do bólu barku i kończyn górnych obejmuje również badanie innych okolic ciała takich jak: kręgosłup szyjny, piersiowy, lędźwiowy, miednica, kończyny dolne. Takie informacje często uzupełniane są o sytuację funkcjonalną z innych układów ciała i narządów wewnętrznych. Dlatego osteopata prosi o dostarczenie wyników badań morfologii, wypisów po przeprowadzonych hospitalizacjach, operacjach. Taka analiza jest pełna dla określenia przyczyny bólu stawu barkowego.
Na co należy zwrócić uwagę przy bólu barku?
Gdy pojawi się ból barku należy zwrócić uwagę czy bolesność pojawia się przy ruchu, jakiego rodzaju oraz czy występuje w spoczynku. Jeśli ból jest w spoczynku jest taki sam przy każdym ruchu i nie zmienia się, może to świadczyć o poważnej patologii: uszkodzeniu struktury lub jest wynikiem patologii organicznej. Ważne jest aby pacjent zwrócił uwagę na sąsiednie okolice ciała, czy ból jest z nimi powiązany np.: poprzez promieniowanie do kończyn górnych lub wzdłuż kręgosłupa oraz czy występują objawy ze strony narządów wewnętrznych. Ważne jest aby zwrócić uwagę również na ewentualny obrzęk stawowy, czy jest ograniczony czy rozprzestrzenia się wzdłuż kończyny górnej. Nagłemu bólowi barku mogą towarzyszyć objawy wegetatywne np.: duszności, mdłości, omdlenie, ból brzucha, ból głowy, zaburzenia widzenia, równowagi. Nie należy ich bagatelizować zwłaszcza gdy pojawia się po urazie związanym z upadkiem lub wypadkiem komunikacyjnym. Każda sytuacja nietypowa z nietypowymi objawami towarzyszącymi bólom barku wymaga pilnej konsultacji i diagnostyki.
Jak postępować przy bólu barku?
Jeśli pojawi się ból barku bez względu na sytuacje należałoby zgłosić się do specjalisty, szczególnie gdy bóle barku nasilają się. Często niestety dochodzi do powikłań i przedłużonego leczenia gdy nastąpi zbagatelizowanie bólu. Nader często w gabinecie osteopaty pacjent powtarza zdanie: ” Myślałem/ myślałam , że samo przejdzie”. Rozsądnie jest ograniczyć aktywności, które prowokują lub nasilają bolesność.
Jak wygląda leczenie bólu w stawie barkowym przez osteopatę?
Problem dysfunkcji, bólu barku czy urazu barku stał się w dzisiejszym świecie nie tylko problemem zdrowotnym, ale również społecznym prowadząc do niepełnosprawności w sytuacji, gdy nie zostanie rozwiązany. Stąd duże zainteresowanie wielu specjalistów w tym osteopatów w udzielaniu wsparcia w leczeniu tego rodzaju dolegliwości. Osteopatia posiada wiele narzędzi do leczenia, ale podstawą jej działania jest diagnostyka wykluczeniowa oraz różnicowa pozwalająca zakwalifikować pacjenta do terapii lub skierować do innego specjalisty. Problem bólu stawu ramiennego jest interdyscyplinarny a osteopatia jest jednym z kierunków pozwalającym na udzielenie pomocy. Zakres działania leczniczego Dyplomowanego Osteopaty jest szeroki i zawiera techniki strukturalne (tkanki miękkie, powięziowe, manipulacje stawowe, mobilizacje, techniki w obrębie układu krążenia i limfatycznego), trzewne związane z funkcją narządów wewnętrznych, ich powiązaniami anatomicznymi i funkcjonalnymi z narządem ruchu oraz techniki czaszkowo-krzyżowe regulujące min. działanie systemu nerwowego. Dobry osteopata wykazuje się wiedza w zakresie semiologii i potrafi zakwalifikować problem bólu stawu barkowego pacjenta do odpowiedniej grupy i zdecydować o leczeniu lub podjąć współprace z innymi specjalistami. Dlatego podjęcie działań w tej sytuacji wymaga znajomości klasyfikacji przyczyn bólu obręczy barkowej (bólu barku). Podejście holistyczne do leczenia osteopatycznego jest bardzo ważne dla przywrócenia ruchomości, elastyczności i stabilności barku. Jedną z głównych technik łagodzących bolesność jest technika inhibicji czyli wyhamowania wzmożonego napięcia mięśniowo- powięziowego oraz działanie w punktach spustowych poprzez osteopatyczne techniki funkcjonalne. Często w leczeniu osteopatycznym bólu barku odnajduje się powiązania z odległymi okolicami ciała, które mogą być przyczyną bolesności, stąd osteopata zwraca uwagę na całe ciało człowieka.
Jeśli potrzebują Państwo pomocy w bólu barku zapraszamy serdecznie do Centrum Medycyny Osteopatycznej.
