Spożywanie pokarmu wiąże się z trawieniem i wchłanianiem a to proces bardzo skomplikowany i podlegający wieloetapowej obróbce wspomaganej lub prowadzonej przez różne substancje wydzielane w obrębie naszego układu pokarmowego oraz zaangażowane różne narządy i systemy organizmu do jego przeprowadzenia. Stąd zrozumiałe jest powstawanie różnych zaburzeń czynnościowych trawienia, bólu brzucha, nudności, odbijań, refluksu, zgagi, zaparć, biegunek, przejściowych kłopotów, niedyspozycji a czasem poważnych schorzeń, których wykluczenie jest niezwykle ważne w pracy osteopaty.
Dlaczego? Ponieważ taki pacjent z poważnym schorzeniem wymaga pogłębionej diagnostyki oraz interwencji innych specjalistów. Stąd semiologia, fizjologia, anatomia oraz diagnostyka wykluczeniowa jest podstawą pracy Dyplomowanego Osteopaty. To osteopatia od początku jej istnienia, czyli około 150 lat zajmuje się czynnościowymi zaburzeniami układu pokarmowego bez komponenty uszkodzeniowej struktury np.: nowotworu, polipów, uchyłków, krwawień. Każde uszkodzenie struktury układu pokarmowego stawia osteopatię w roli wspomagającej główny proces leczenie stosowany przez innych specjalistów, który jest niezwykle ważny dla pacjenta.
Osteopatia równoważy funkcjonalnie pacjenta i daje jego witalności możliwość przywracania homeostazy właściwej dla każdego człowieka odnosząc się do systemu odporności, krążenia, neurologicznego, mięśniowo-powięziowo-szkieletowego. To te systemy wspomagają, prowadzą lub kształtują proces trawienia przy bardzo uważnym zaangażowaniu całego układu pokarmowego.
Jakie problemy czynnościowe przewodu pokarmowego spotykamy u pacjentów w Centrum Medycyny Osteopatycznej?
Przewód pokarmowy człowieka jest pełen drobnoustrojów, od bakterii po wirusy, grzyby i archeony. Jelita to złożony ekosystem, w którym odgrywają rolę wszystkie mikroorganizmy zwane mikrobiotą. Najczęstsze sytuacje związane z zaburzeniem mikrobioty jelit nazywamy dysbiozą jelit. W wyniku działania różnych czynników dochodzi do przerostu, zaburzenia lub patologicznego funkcjonowania mikroorganizmów w naszym organizmie.
Najczęstsze przyczyny to: stres, antybiotyki i błędy żywieniowe. Dysbioza lub dysbakterioza to proces chorobowy, który powstaje na skutek zachwiania funkcji, składu ilościowego i jakościowego flory bakteryjnej. Całość tej bardzo skomplikowanej sieci interakcji występujących między mikrobiomem a organizmem człowieka, może przypominać stan w fizyce nazywany równowagą chwiejną.
Dysbiozę jelitową stwierdza się u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego. Jednakże jednoznaczne powiązanie chorób ze zmianami w mikrobiomie jelit nie jest proste, gdyż zmiany te mogą być w równym stopniu przyczyną, co skutkiem wystąpienia objawów chorobowych.
Dysbioza wpływa na układy immunologiczny i hormonalny, homeostazę energetyczną organizmu oraz metabolizm lipidów. Ponadto prowadzi do zaburzenia prawidłowej struktury i funkcji bariery jelitowej, której uszkodzenie może spowodować przenikanie mikroorganizmów do jamy otrzewnej i wywołać przewlekły stan zapalny. Wykazano nawet obecność patologicznych bakterii w różnych tkankach i narządach organizmu myszy poddanych diecie indukującej otyłość. W stolcu osób otyłych stwierdza się zwiększoną ilość SCFA (Krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych). Połączenia ścisłe (tight junctions), szczelinowe (gap junctions) oraz desmosomy zapewniają integralność enterocytów.
Dysbioza upośledza syntezę białek zonuliny 1 i okludyny- ważnych elementów strukturalnych połączeń ścisłych (tight junctions). Powoduje to funkcjonalne uszkodzenie integralności błony śluzowej przewodu pokarmowego i „przesiąkanie” (leaky gut) przez nią wielu antygenów, metabolitów oraz innych szkodliwych substancji. Spośród toksyn dostających się̨ do organizmu bardzo toksyczny jest lipopolisacharyd (LPS, lipopolysaccharide)- endotoksyna będąca składnikiem zewnętrznej błony komórkowej osłony bakterii gram-ujemnych i cyjanobakterii bytujących w przewodzie pokarmowym.
Do głównych rodzajów dysbiozy należą min: zespół jelita drażliwego- IBS (Irritable Bowel Syndrome), zespół przerostu mikrobioty jelita grubego w jelicie cienkim- SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) oraz zespół przerostu metanu w jelitach- IMO (Intestinal Methagenon Overgrowth).
Zespół IBS
Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą przewodu pokarmowego o charakterze czynnościowym. Polega na nawracających zaburzeniach pracy jelit oraz ich nadreaktywności, niezwiązanej ze zmianami organicznymi lub biochemicznymi w organizmie. Populacja chorych na IBS to ok. 3,8 proc. ludzi na całym świecie. U dzieci występowanie IBS szacuje się na 8,8 proc. Osteopatia wypracowała wiele skutecznych narzędzi do leczenia IBS i z powodzeniem stosuje jej zarówno u dzieci jak i dorosłych.
Większość przypadków rozpoznaje się u osób do 50 r.ż. Kobiety chorują dwa razy częściej niż mężczyźni.
Do objawów zespołu jelita drażliwego należą:
- skurczowy ból brzucha o dużym nasileniu, jest to objaw niezbędny do rozpoznania zespołu jelita drażliwego, który najczęściej odnajdujemy w lewym podbrzuszu, choć cała jama brzucha będzie nadmiernie wrażliwa,
- zmiana częstotliwości wypróżnień,
- zmiana konsystencji stolca, skala Bristol kału,
- mogą towarzyszyć temu wzdęcia,
- bóle i biegunka raczej nie występują w nocy.
Mogą pojawiać się również inne objawy, choć nie są istotne w rozpoznaniu IBS:
- wymioty,
- odbijanie,
- wczesne uczucie pełności po posiłku,
- pieczenie w nadbrzuszu,
- uczucie zalegania pokarmu w żołądku, wynikające z zaburzeń perystaltyki,
- obecność śluzu w stolcu,
- napięciowy ból głowy, ból pleców,
- uczucie zmęczenia i niepokoju, dyskomfort psychiczny,
- senność,
- nocne oddawanie moczu, częstomocz, parcie na pęcherz,
- u kobiet może być zaburzenia miesiączkowania oraz/ lub ból odczuwany w trakcie współżycia.
Do głównych przyczyn IBS zalicza się:
- przyczyny genetyczne, ryzyko jest większe, jeśli choroba wystąpiła rodzinnie,
- ilościowe i jakościowe zaburzenia mikrobioty jelitowej, u osób z IBS występuje wyższe ryzyko pojawienia się zespołu SIBO,
- nadreaktywność układu odpornościowego błony śluzowej jelita oraz rozszczelnienie jelit- zespół nieszczelnego jelita „leaky gut”, endotoksyny przedostają się do jamy otrzewnej,
- infekcje żołądkowo- jelitowe, często z towarzyszącym przewlekłym lub przemijającym stanem zapalnym prowadzące do zaburzeń trzewnych- tzw. poinfekcyjny zespół jelita drażliwego PI-IBS (Post Infectious Irritable Bowel Syndrome), (Post-Inflammatory Irritable Bowel Syndrome),
- nadmierna wrażliwość trzewna i zaburzenia perystaltyki przewodu pokarmowego- zaburzona odpowiedź jelita grubego na bodźce np.: stres, jedzenie, jest związana z zaburzeniem przekazywania i analizy bodźców czuciowych oraz odpowiedzi na te bodźce,
- emocje mogą być czynnikiem wyzwalającym np.: silny przewlekły stres, traumatyczne przeżycia, w skrajnych przypadkach zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy zaburzenia depresyjno-lękowe, psychozy maniakalno- depresyjne,
- niewłaściwa dieta, zatrucia pokarmowe.
W przebiegu diagnostyki IBS należy wykluczyć inne przyczyny pojawiania się biegunek np.:
- infekcja,
- nieswoiste zapalne choroby jelit (w tym choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego),
- alergie i nietolerancje pokarmowe,
- celiakia,
- nowotwory jelit,
- choroby tarczycy,
- choroba Whipple’a,
- zaburzenia immunologiczne.
Zespół SIBO
Przerost bakteryjny mikrobioty jelita grubego w jelicie cienkim (SIBO). Nadmiar tych organizmów powoduje wiele objawów ze strony brzucha, takich jak: ból brzucha, wzdęcia, biegunka, przelewania, burburyzmy- bulgotania, odbijania i czasem zaburzenia wchłaniania. Bliższy odcinek jelita cienkiego zwykle zawiera mało bakterii ze względu na obecność kwasu żołądkowego i duże oddziaływanie perystaltyki.
Główne bakterie w jelicie cienkim to min.: Lactobacillus, Enterokoki i bakterie Gram-dodatnie. Bakterioidy, Lactobacillus, Clostridium i Bifidobakterie to dominujące organizmy w okrężnicy, rzadko występują w bliższym odcinku jelita cienkiego. Mikrobiom końcowego odcinka jelita krętego jest pośredni między bliższym odcinkiem jelita cienkiego (mikroflora tlenowa) a okrężnicą (mikroflora beztlenową). W przypadku zaburzeń funkcji zastawki krętniczo- kątniczej łączącej jelito grube z jelitem krętym (cienkim), mikrobiom jelita cienkiego upodabnia się do mikrobioty okrężnicy.
Gdy mechanizmy ochronne (perystaltyka, kwas żołądkowy) zawodzą, może ujawnić się przerost bakteryjny jelita cienkiego (SIBO). Przewlekłe przyjmowanie IPP- inhibitorów pompy protonowej, które hamują wytwarzanie kwasu solnego może prowadzić do zaburzenia trawienia w niższych piętrach układu pokarmowego a to z kolei może prowadzić do przerostu agresywnych rodzajów bakterii i przerostu mikrobioty.
Etiologia przerostu bakteryjnego jelita cienkiego jest złożona. Może być spowodowana zaburzeniami motoryki, anatomicznymi, immunologicznymi, niedoborem HCl oraz zaburzeniami metabolicznymi i zaburzeniami w innych systemach organizmu. Jest to widoczne w postaci dysbiozy.
Ważnymi mechanizmami obronnymi gospodarza przed nadmiernym rozrostem bakterii w jelicie cienkim są kwas żołądkowy i żółć, perystaltyka, enzymy trawienne, prawidłowo funkcjonująca zastawka krętniczo- kątnicza oraz wydzielanie immunoglobulin IgA. Gdy te bariery ochronne zawodzą, występuje zespół SIBO. Kwasy żołądkowe i żółć regulują przechodzenie bakterii przez jelita po spożyciu pokarmu. Zespół SIBO może być związane z achlorhydrią.
Ponadto enzymy trawienne rozkładają bakterie w jelitach a zatem przewlekła niewydolność trzustki może być związana z zespołem SIBO. Migrujący kompleks motoryczny, mioelektryczny (MMC) odpowiada za perystaltykę i oczyszczanie jelita cienkiego oraz zapobiega wstecznemu przechodzeniu bakterii w obrębie różnych poziomów układu pokarmowego. Zespół SIBO jest związane z zaburzeniami nieprawidłowej motoryki przewodu pokarmowego wynikającej z: zespołu jelita drażliwego, stosowania substancji psychoaktywnych, enteropati w leczeniu onkologicznym, niedoczynności tarczycy, cukrzycy i chorób reumatoidalnych.
Prawidłowa zastawka krętniczo- kątnicza i prawidłowa ruchomość jelita krętego zapobiegają wstecznemu ruchowi bakterii jelita grubego. Nieprawidłowości anatomiczne i funkcjonalne prowadzą do zastoju w jelitach, co może predysponować je do wzmożonej fermentacji i rozwoju zespołu SIBO. Takie zaburzenia mogą obejmować min.: uchyłki jelita cienkiego, zwężenia jelit, zrosty pooperacyjne w obrębie jamy brzucha i miednicy mniejszej. Obserwuje się istotną rolę immunoglobuliny Ig A w przewodzie pokarmowym, która zapobiega proliferacji bakterii i utrzymuje odporność jelit. Zaburzenia niedoboru odporności są związane ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zespołu SIBO.
Występowanie zespołu SIBO
Rzeczywista częstość występowania przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim jest w dużej mierze niejednoznaczna. Zespół jelita drażliwego (IBS), zaburzenia motoryki jelit i przewlekłe zapalenie trzustki, nadmierna fermentacja z nadprodukcją gazów, niewłaściwa dieta są najczęstszą przyczyną SIBO i odpowiadają za 80-90% przypadków. Zespół SIBO jest częściej rozpoznawalny wśród kobiet i osób starszych. Częstość występowania SIBO wzrasta wraz z wiekiem. Powstaje wtórnie do hipochlorhydrii (niedokwaśności) i zaburzenia perystaltyki jelit.
Zespół IMO
Metan to gaz wytwarzany przez drobnoustroje zwane metanogenami, które należą do bakterii z kategorii Archeonów.
Chociaż duży nacisk kładzie się na redukcję metanu poprzez eliminację metanogenów, które odgrywają ważną rolę w ekosystemie jelitowym. Oznacza to, że kluczowe znaczenie ma przywrócenie równowagi mikrobiomu, likwidacja dysbiozy a nie bezwzględnie agresywna, przedłużająca się farmakoterapia.
Archeony można odnaleźć w jelitach, skórze, pochwie i jamie ustnej. Stanowią 10% beztlenowców w jelitach i zostały zidentyfikowany u 95% populacji ludzkiej. Ilość metanu w jelitach w warunkach fizjologicznych pozostaje stosunkowo stabilna i odpowiednia do stosowanej diety.
Jaka jest rola metanu i jego związek ze stanami chorobowymi?
Podczas badań nad rolą metanogenów w mikrobiomie jelitowym człowieka zostało stwierdzone, że:
- Odgrywają rolę w przekształcaniu amoniaku w organizmie,
- Są wrażliwe na tlen i na wolne rodniki,
- Są zarówno korzystne jak i mogą być szkodliwe dla zdrowia człowieka,
- Metanogeny zużywają wodór odgrywający rolę w objawach dysbiozy min.: wzdęciach,
- Wyższy poziom metanu jest powiązany z otyłością oraz z anoreksją, ma wpływ na sytuacje emocjonalną, stan psychiczny.
Dlaczego produkcja metanu staje się nadmierna?
Przyczyny IMO mogą być różnorodne i czasem złożone. Jedną z możliwych przyczyn jest brak enzymów niezbędnych do rozkładu monosacharydów (cukrów prostych, węglowodanów), co prowadzi do ich gromadzenia się w jelitach, nadmiaru bakterii tzw. przerost bakterii oraz dysbiozę jelit. Dodatkowe czynniki to: genetyczne, predyspozycje dziedziczne i problemy z układem odpornościowym, które mogą również odgrywać rolę w rozwoju zespołu IMO.
Istnieje kilka przyczyn wysokiej produkcji metanu i jego kumulacji:
- Zaburzenia odżywiania (w przeszłości lub obecnie trwające), niewłaściwa dieta, zatrucia pokarmowe,
- Nadmierna produkcja wodoru przez nadmierną fermentację,
- Trening fizyczny o dużej intensywności,
- Stres oksydacyjny, który objawia się zmęczeniem, bólami mięśni i stawów oraz zaparciami a te wywołują wzrost metanu,
- Osłabiona funkcja trawienna,
- Niski poziom maślanu sodu, który wykazuje głównie działanie przeciwzapalne.
Jakie są typowe objawy zespołu SIBO lub IMO?
Zaparcie jest klasycznym objawem zespołu IMO a biegunki zespołu SIBO, ale zdarzają się przypadki naprzemiennych zaparć i biegunek. W takiej sytuacji mamy do czynienia z połączeniem zespołu SIBO i IMO. Dzieje się tak dlatego, że na powstawanie i przemieszczanie się stolca oraz powstawanie gazów wpływa wiele czynników.
Inne objawy, które mogą wystąpić to: nudności i wzdęcia.
Skutki uboczne zespołu SIBO lub IMO mogą obejmować przyrost masy ciała w wyniku kumulacji kalorii, uchyłkowatość, zapalenie jelit i nieudaną detoksykację, które wynikają ze zmniejszonej ilości wypróżnień.
Objawy IMO mogą być podobne do objawów zespołu SIBO, ale z dodatkiem specyficznych problemów związanych z nietolerancją monosacharydów. Niektóre charakterystyczne objawy obejmują:
- Wzdęcia i gazy: nagromadzenie bakterii i wzmożona fermentacja monosacharydów mogą powodować wzdęcia brzucha i nadmiar gazów, czasem zaparcia związane z obniżoną perystaltyką i zwiększoną fermentacją,
- Biegunkę i ból brzucha: słabe wchłanianie cukrów i brak równowagi bakteryjnej, czyli dysbiozę,
- Objawy związane z monosacharydami: ból głowy, zmęczenie i inne objawy związane z nietolerancją monosacharydów mogą być bardziej widoczne w IMO.
Ogólne przyczyny dysbiozy
Głównymi czynnikami predysponującymi do dysbiozy są:
- dieta wysokotłuszczowa, bogata w białko i uboga w błonnik, niezbilansowana, wysokofermentująca,
- niski poziom aktywności fizycznej,
- stres, szczególnie przewlekły stres, PTSD (zespół stresu pourazowego), CFS Chronic Fatique Syndrom- zespół przewlekłego zmęczenia,
- zakażenia układu pokarmowego, zatrucia pokarmowe,
- leki tj.: antybiotyki stosowane przewlekle i nieracjonalnie, niesteroidowe leki przeciwzapalne, inhibitory pompy protonowej przewlekle stosowane prowadza do hipochlorhydrii (niedokwaśności),
- rodzaj porodu- jako determinant mikroflory, poród przez cesarskie cięcie,
- przebyte infekcje prowadzące do spadku odporności,
- zmiany funkcjonowania układu immunologicznego wynikające ze zmiany metabolizmu,
- zanieczyszczenie środowiska.
Leczenie zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego
Terapia zespołu SIBO powinna być zindywidualizowana i obejmować przyczyny, objawy i ewentualne powikłania. W leczeniu zespołu SIBO standardowym postępowaniem medycznym jest farmakoterapia-antybiotykoterapia, której celem jest modyfikacja mikroflory jelita cienkiego, a co za tym idzie zmniejszenie objawów. W badaniach klinicznych obserwuje się skuteczność kilku antybiotyków o szerokim spektrum działania, takich jak metronidazol, ryfaksymina, doksycyklina, cyprofloksacyna lub amoksycylina z kwasem klawulanowym.
Niestety obserwuje się również często nawroty zespołu SIBO po zaprzestaniu antybiotykoterapii, aż u 43% pacjentów, a nawet nasilenie objawów sprzed antybiotykoterapii i pogorszenie stanu zdrowia. Ponowna terapia antybiotykowa może być związana z wytworzeniem opornością bakterii, przewlekłą biegunką, wzrostem bakterii Clostridoides i pogłębianiem się dysbiozy mikroflory jelitowej. W farmakoterapii stosuje się schemat polegający na zachowaniu odstępu czterech tygodni między dwutygodniowymi kursami terapii antybiotykowej.
Innym specjalistą w leczeniu zespołów czynnościowych jest dietetyk, który poprzez odpowiednio zbilansowana dietę zapewnia odpowiednie środowisko wewnętrzne dla walki z dysbioza jelit. Istnieje silna korelacja pomiędzy występowaniem zespołu jelita drażliwego (IBS) a rozwojem zespołu SIBO. Szacuje się, że 78% pacjentów z IBS predysponowanych jest do rozwoju zespołu SIBO. Często stosowanym sposobem w tej sytuacji jest dieta LOW FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols), czyli są to produkty bogate w węglowodany, słabo wchłanialne i szybko fermentujące przy wysokim ciśnieniu osmotycznym. Sama dieta nie leczy, ale jest istotnym elementem odzyskania zdrowia. Ważne jest łączenie specjalistów i ich podejścia.
Produkty wysokofermentujące to min.:
- fruktoza występująca w owocach i miodzie,
- laktoza, fruktany występujące w pszenicy, cebuli, czosnku,
- galaktany występujące w roślinach strączkowych,
- poliole, do których należą mannitol, sorbitol, ksylitol.
Pacjenci chorujący na SIBO i IBS powinni unikać spożywania wyżej wymienionych produktów, ponieważ będą miały one wpływ na powstawanie bólu brzucha, wzdęć i nawracających biegunek.
Innym sposobem w leczeniu zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego jest stosowanie probiotyków i prebiotyków, suplementacja błonnikiem pokarmowym. W sytuacji probiotyków szczególnie ważne są te zawierające pojedyncze szczepy bakterii.
Wpływa to na:
- regulację perystaltyki jelit,
- zmniejszenie dyskomfortu jelitowego,
- zmniejszenie objawów klinicznych.
Probiotyki dobiera się indywidualnie i precyzyjnie, w zależności od konkretnych właściwości i zamierzonego efektu suplementacji.
Wykazano, że suplementacja Sacharomyces boulardii u pacjentów ze zdiagnozowanym SIBO skutkowała znacznie lepszą eradykacją bakterii i zmniejszeniem ilości wydychanego wodoru w teście wodorowym w porównaniu z pacjentami leczonymi wyłącznie metronidazolem.
Suplementacja szczepem Lactobacillus reuterii wpływa znacznie na redukcję poziomu wytwarzanego metanu, a nawet całkowity brak tego gazu.
Możemy również zaobserwować niekorzystny wpływ na postęp zespołu SIBO. Suplementacja szczepem Bifidobacterium infantis powoduje wzrost poziomu metanu. Ten szczep bakterii może zaostrzyć objawy i pogarszać stan kliniczny pacjenta.
Obserwuje się związek między suplementacją błonnika pokarmowego a występowaniem pozytywnych modyfikacji w składzie mikroflory jelitowej np.: leczenia babką płesznik w sytuacji zaparć skutkowało wzrostem pożytecznych mikroorganizmów, takich jak Lachnospira, Faecalibacterium i Roseburia.
W pracy klinicznej widać pozytywny wpływ suplementacji inuliną z agawy na mikroflorę jelitową, która wpływa na wzrost liczebności Actinobacteria i Bifidobacteria oraz spadkiem Desulfovibrio. Spadek spożycia błonnika pokarmowego wiąże się z zaostrzeniem objawów żołądkowo- jelitowych. Błonnik pokarmowy należy uznać za niezbędny składnik zdrowej diety jako składnik odżywczy dla organizmów prebiotycznych zamieszkujących jelita.
W jaki sposób Dyplomowany Osteopata pracuje z czynnościowymi zaburzeniami przewodu pokarmowego?
Po pierwsze osteopatia w przypadku zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego oparta jest na diagnostyce, która powinna w pierwszej kolejności wykluczyć poważne patologie wymagające pogłębionych dalszych badań i specjalistycznego leczenia.
Po drugie, aby potwierdzić zaburzenie funkcji stosuje się wiele specjalistycznych, dokładnych, celowanych badań, testów, które pozwalają dobrać precyzyjne leczenie.
Kolejna istotna kwestia dla Dyplomowanego Osteopaty w Centrum Medycyny Osteopatycznej to analiza posiadanych wyników badań oraz ocena manualna, palpacyjna jamy brzucha oraz struktur z nią powiązanych i sterujących jej pracą: centralnego układu nerwowego w tym nerwu błędnego (badanie HRV- Heart Rate Variability), ocena autonomicznego układu nerwowego, ocena układu krążenia, endokrynologicznego i sprawności układu immunologicznego. Ocena manualna polega na protokole TART: Tissue texture- jakość tkanki, Assymetry- asymetria, Range of motion- ruchomość, Tenderness- wrażliwość.
W czasie oceny palpacyjnej zbierane są informacje o zdrowiu pacjenta, zasobach do regeneracji, dolegliwościach oraz ich wzajemnych powiązaniach. Proces leczenia obejmuje wiele manewrów manualnych mających na celu przywrócenie optymalnej perystaltyki jelit, pracy układu pokarmowego pod kątem trawienia i wchłaniania, ustabilizowania pracy narządów wewnętrznych oraz krążenia płynów w tym układu limfatycznego (odpornościowego). To układ limfatyczny ma dla osteopaty ogromne znaczenie w przywróceniu allostazy organizmu i przywrócenie równowagi mikrobioty, która odpowiada za prawidłowe funkcje układu pokarmowego.
Dla Dyplomowanego Osteopaty w Centrum Medycyny Osteopatycznej istotna jest sytuacja mikrobiologiczna człowieka w jamie ustnej, jelitach oraz układzie uroginekologicznym. Osteopata zwraca uwagę na znaczenie jej jakości dla utrzymania zdrowia. Prowadzi to do zastosowania różnych testów, badań, aby móc określić potrzeby i powiązać je z dolegliwościami. Następnie podejmowane są działania dla jej zbilansowania i stworzeniu odpowiedniego środowiska dla jej rozwoju. Jakość środowiska mikrobiologicznego zależy od emocji, systemu neurologicznego, endokrynologicznego, krążeniowego i immunologicznego (PNEVI) i ma wpływ na mikrobiotę. To ten cały system jest w kręgu zainteresowań osteopatów.
Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w zaburzeniach czynnościowych układu pokarmowego dziecka lub dorosłego zapraszamy do kontaktu z Centrum Medycyny Osteopatycznej.
